.....فالله هو الولیّ....۹ شوری همانا خدا ولیّ است.
.....وهو الولیّ الحمید....۲۸ شوری همانا او ولیّ حمید است.
.....والله ولیّ المؤمنین. ۶۸ ال عمران خدای تعالی ولیّ مؤمنین است.
.....هو مولاکم .....۷۸ حج او مولای شما است.
...ذلک بان الله مولی الذین امنوا...۱۱ محمد همانا خدای تعالی مولای کسانی است که ایمان آورده اند.
و......
ونیز بیان شد که ولایت بر دو قسم است : ولایت عام که به معنای سلطه و سیطره و هیمنه و تدبیر همهٔ عالم است و ولایت خاص که به معنای سرپرستی و راهبری و یاری مؤمنین است.
پس پروردگار متعال تکویناً مولا و ولیّ همه چیز و همه کس است.چه جماد ،گیاه یا حیوان و چه انسان ، کافر یا مؤمن.اما از حیث راهنمایی و کمک و دستگیری های خاص خداوند فقط مولا و ولیّ مؤمنین است.
بنابراین وقتی از حیث ولایت عام بنگریم او ولیّ همه کس است و وقتی از حیث ولایت خاص نگاه کنیم فقط ولیّ و مولای مؤمنین است و مولای کافرین نیست.
ایمان و تقوی موجب قرب و نزدیکی خاصی می شود که این آثار را ظاهر می کند و بالعکس کفر و معصیت موجب دوری می گردد که این آثار آشکار نمی گردد.
اما قرآن
در بسیاری از آیات ، خدای تعالی خود را ولیّ و مولای همهٔ انسانها حتی کافران بیان فرموده که همان ولایت عام است.و در بسیاری از آیات خود را فقط مولا و ولیّ مؤمنین بیان داشته و حتی فرموده که مولای کافران نیست که این ولایت خاص است.
اکنون بعض از آیات دربارهٔ هر قسمت بیان می شود.
ابتدا تعدادی از آیات که دلالت بر ولایت عام الهی به همهٔ موجودات است بیان می گردد:
و ذر الذین اتخذوا دینهم لعباً و لهوا و غرتهم الحیوة الدنیا و ذکر به ان تبسل نفس بما کسبت لیس لها من دون الله ولیّ و لا شفیع و ان تعدل کل عدل لا یؤخذ منها اولئک الذین ابسلوا بما کسبوا لهم شراب من حمیم و عذاب الیم بما کانوا یکفرون (.۷۰ انعام)
و واگذار کسانی را که دین خود را به بازی و سرگرمی گرفته و زندگی دنیا آنها را فریب داده است. همین قدر با قرآن تذکر ده که مبادا کسی به واسطه آن اعمالی که مرتکب شده (از رحمت) محروم بماند و او را جز خدا سرپرست و یاور و شفیعی نیست. و(اگر برای رهایی اش از عذاب)هر گونه عوض و فدیه ای بدهد از او پذیرفته نشود. آنان کسانی اند که به سبب آنچه از (اعمال نا پسند) انجام داده اند ، (از رحمت و ثواب) محروم مانده و به کیفر کفرشان شرابی از حمیم جهنم و عذابی دردناک دارند.
شرح : کسانی را که دین خود را بازیچه گرفته اند به خود واگذار.
باریچه گرفتن دین به این معناست که شخص در عین حالی که دین دارد، به جای اجرای دستورات دین از خواسته های نفس پیروی کند. پس جا یی که فرد دین را پذیرفته باشد اما از دستوراتش تبعیت نکرده و به دنبال هوای نفسش باشد دین خود را به بازی گرفته است.البته در ضمن ، آیه به این موضوع اشاره می کند که آنان دین حق و صحیحی دارند و باید به دستوراتش عمل کنند ولی آن دستورات را کنار گذاشته اند . دین صحیح همان دینی است که فطرتشان آنان را به آن دعوت می کند ، و جا دارد که به همان ندای وجدان خود لبیک گفته و آن را بپذیرند و دین خدا را از تحریف دور بدارند .ولی بدبختانه دین را بازیچه گرفته و آن را مانند اسباب بازی به هر طرف که بخواهند و به هر صورتی که هوای نفسشان بگوید می چرخانند.
بعد می فرماید : «وغرّتهم الحیوة الدنیا» زندگی دنیا آنان را فریب داده است.
چون بین گول خوردن از دنیا و باریچه گرفتن دین خدا ملازمه است. وقتی انسان از در بهره گیری از لذتهای مادی افسارگسیخته شد و همهٔ تلاش خود را صرف رسیدن به متاع دنیا نمود از کوشش در راه دین اعراض نموده و آن را بازیچه می گیرد.
آآنگاه می فرماید : مردم را به وسیلهٔ قرآن انذار نما ، و آنان را از اینکه به سبب گناه از رحمت و ثواب محروم شوند (و یا اینکه تسلیم عقاب گردند ) بر حذر دار. و به آنان خبر ده که جز خداوند متعال ولیّ و شفیعی ندارند و برای خلاصی از عذاب هر چه را هم که بدهند ،از آنان قبول نمی شود .
زیرا که روز قیامت روز جزای اعمال است، نه روز خرید و فروش. بله این افراد کسانی هستند که از ثواب و رحمت خداوند محروم مانده (و یا تسلیم عذاب او می شوند.)برای آنان به جرم کفری که ورزیده اند آب جوشانی از حمیم و عذاب دردناکی هست.
چنانچه به معنا و تفسیر توجه شد در این آیه لفظ "ولیّ" به صورت عام اطلاق شده است. یعنی خطاب به همهٔ مردم بیان شده است.
قرآن فرموده: ای رسول ص به مردم خبر ده که جز خدای تعالی هیچ ولیّ و شفبعی ندارند. تمام انسانها چه مؤمن و چه کافر باید این موضوع را بفهمند که هیچ ولیّ جز او نیست. پروردگار متعال ولیّ همهٔ عالم است.